Nhiễm nấm da chân, hay còn gọi là hắc lào bàn chân, là một bệnh lý da liễu thường gặp, ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Bệnh do các loại nấm dermatophytes gây ra, phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, kín đáo. Vì vậy, khi thấy nấm bàn chân, người bệnh đừng chủ quan mà cần sớm đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những thông tin cần biết về nấm da chân trong bài viết này!
NẤM DA CHÂN LÀ BỆNH GÌ?
Nấm da chân là một bệnh nhiễm nấm phổ biến ở mọi đối tượng và độ tuổi, nhưng thường xuyên xuất hiện ở nam giới, đặc biệt là ở những người thường xuyên tham gia hoạt động thể thao như vận động viên và người trưởng thành. Bệnh có khả năng lây lan thông qua việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm nấm. Triệu chứng của bệnh có thể biểu hiện dưới các dạng như viêm kẽ, tăng dày sừng, loét, mụn nước, và nấm ở kẽ chân.
NGUYÊN NHÂN, CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI GÂY NẤM DA CHÂN
NGUYÊN NHÂN GÂY NẤM DA CHÂN
Nấm da chân thường được gây ra bởi các loại nấm nở mầm, chủ yếu là nấm tên khoa học là dermatophytes. Đây là loại nấm có khả năng phát triển trên lớp biểu bì da và có thể xâm nhập vào các kẽ nứt, kẽ chân, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ. Các yếu tố khác như ẩm ướt, nhiệt độ cao, và sự ẩm ướt trong giày cũng tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nấm.
CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI GÂY NẤM DA CHÂN
- Ướt Ẩm và Nhiệt Độ Cao: Môi trường ẩm ướt và nhiệt độ cao tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nấm. Điều này thường xuyên xuất hiện trong các khu vực ẩm như giữa các ngón chân và trong giày.
- Tiếp Xúc Trực Tiếp: Nấm da chân có thể lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm nấm hoặc thông qua việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân, giày dép.
- Hoạt Động Thể Thao: Người thường xuyên tham gia hoạt động thể thao, đặc biệt là vận động viên, có nguy cơ cao hơn vì chân thường phải tiếp xúc với môi trường ẩm ướt trong thời gian dài.
- Nguy Cơ Tăng Cao Ở Người Trưởng Thành: Do lớp biểu bì da của người trưởng thành thường dày hơn và có thể có các kẽ nứt, tạo điều kiện thuận lợi cho sự xâm nhập của nấm.
BIỂU HIỆN KHI NHIỄM NẤM DA CHÂN
Khi bị nhiễm nấm da chân, cơ thể thường phản ứng bằng cách hiển thị những biểu hiện đặc trưng. Các triệu chứng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Viêm Kẽ Chân: Một trong những dấu hiệu đầu tiên của nấm da chân thường là viêm kẽ chân. Da ở khu vực này trở nên đỏ, sưng, và có thể gặp tình trạng ngứa ngáy khó chịu.
Dày Sừng: Nấm da chân thường làm cho da trở nên dày sừng, đặc biệt là ở phần gần kẽ chân và gót chân. Đây là một biểu hiện khá phổ biến và có thể gây ra sự cứng nhắc và khó chịu.
Loét và Mụn Nước: Khi nấm phát triển mạnh, có thể xuất hiện các loét và mụn nước. Đây là các dạng biểu hiện nghiêm trọng, thường đi kèm với sự đau rát và có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu không được điều trị kịp thời.
Nấm Ở Kẽ Chân: Nấm thường xuất hiện ở khu vực giữa các ngón chân, tạo ra những vết nứt và kẽ nhỏ. Điều này làm tăng nguy cơ lây lan và gây ngứa ngáy không mong muốn.
Mùi Hôi: Một biểu hiện khó chịu khác của nấm da chân là mùi hôi. Nấm thường sinh sản trong môi trường ẩm ướt, tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn, gây ra mùi không dễ chịu.
ĐIỀU TRỊ, CHĂM SÓC KHI BỊ NHIỄM NẤM DA CHÂN
ĐIỀU TRỊ NẤM DA CHÂN
Khi nhận thấy các biểu hiện của nấm da chân và nghi ngờ nhiễm bệnh, quan trọng nhất là hãy đến thăm các chuyên gia da liễu tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp. Tránh tự ý mua thuốc về bôi hoặc uống, vì bệnh cần phải được chẩn đoán và phân biệt với các tình trạng như viêm da dị ứng, vảy nến, hoặc tổ đỉa.
Nếu nhiễm nấm da chân ở mức độ nhẹ, bác sĩ thường sẽ chỉ định sử dụng các loại kem chống nấm như Clotrimazole, Miconazole, hoặc Terbinafine trong khoảng 2 tuần. Sau thời gian này, nếu không thấy cải thiện hoặc có sự tổn thương nghiêm trọng hơn, người bệnh nên tái khám để được chẩn đoán lại và đề xuất phương án điều trị mới.
Bác sĩ có thể quyết định sử dụng các thuốc kháng nấm mạnh hơn như Ciclopirox, Econazole, Ketoconazole, Naftifine, Oxiconazole, Sulconazole, nếu triệu chứng không giảm, và đặc biệt khi xuất hiện mụn mủ, mụn nước, hoặc vết loét. Ngoài ra, có thể sử dụng các loại kem và dung dịch bôi khác nhau như:
- Giảm vảy sừng: Sử dụng dung dịch chứa ure và axit salicylic hoặc axit lactic để giảm vảy sừng, tạo điều kiện thuận lợi cho kem chống nấm thẩm thấu vào da.
- Giảm tiết mồ hôi: Sử dụng dung dịch chứa nhôm clorua để giảm tiết mồ hôi, ngăn chặn nhiễm nấm da chân.
- Giảm nhiễm trùng: Sử dụng kem chống nhiễm trùng để ngăn chặn vi khuẩn gây nhiễm trùng.
- Giảm ngứa: Sử dụng thuốc kháng histamin để giảm ngứa do vi khuẩn nấm gây ra.
Trong trường hợp các biện pháp bôi không mang lại kết quả, bác sĩ có thể quyết định chuyển sang sử dụng thuốc kháng nấm uống như Fluconazole, Griseofulvin, Itraconazole, Ketoconazole, Terbinafine trong khoảng 3 – 4 tuần để đạt được hiệu quả tốt nhất.
CHĂM SÓC DA KHI BỊ NHIỄM NẤM BÀN CHÂN
Chăm sóc da chân khi đang bị nhiễm nấm là một phần quan trọng trong quá trình điều trị, giúp ngăn ngừa sự tái nhiễm của bệnh. Dưới đây là những cách quan trọng để duy trì sức khỏe của da chân:
Giữ Chân Khô Thoáng và Sạch Sẽ: Tránh tạo môi trường ẩm ướt để ngăn chặn sự phát triển của nấm. Đảm bảo rằng chân luôn khô ráo và thoải mái.
Sử Dụng Vật Dụng Cá Nhân Riêng: Luôn duy trì sự cá nhân hóa bằng cách sử dụng riêng các vật dụng như khăn tắm và khăn chùi đặc biệt cho chân.
Rửa Chân Hàng Ngày: Rửa chân sạch sẽ hàng ngày và sau đó lau khô chúng. Việc này giúp loại bỏ nấm và ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Sử Dụng Dép ở Nơi Công Cộng: Tránh tiếp xúc chân trực tiếp với mặt sàn ẩm ướt ở nơi công cộng bằng cách luôn mang theo dép hoặc xỏ giày.
Chọn Tất từ Vải Cotton: Để tạo điều kiện thoáng mát cho da, sử dụng tất được làm từ vải cotton. Hãy thường xuyên thay đổi tất để tránh môi trường ẩm cho nấm phát triển.
Sử Dụng Thuốc Kháng Nấm Dạng Bột: Để tăng hiệu quả, sử dụng thuốc kháng nấm dạng bột để rải vào trong giày khi mang.
Tránh Giày Làm từ Cao Su, Nhựa: Các loại giày làm từ cao su hoặc nhựa có thể giữ ẩm và nhiệt, tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nấm. Hạn chế sử dụng chúng để giảm nguy cơ nhiễm nấm.
Khi xuất hiện các triệu chứng như ngứa, mụn nước, tiết dịch, vảy dày sừng, hoặc lở loét ở bàn chân, quan trọng nhất là đến thăm bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán đúng và đề xuất phác đồ điều trị phù hợp.
MỘT SỐ LƯU Ý KHI CHĂM SÓC DA BỊ NHIỄM NẤM
Trong quá trình điều trị, việc tuân thủ phác đồ của bác sĩ là quan trọng. Đồng thời, người bệnh cũng cần chú ý đến cách chăm sóc vùng da bị ảnh hưởng như sau:
- Đảm Bảo Chân Luôn Khô Thoáng và Sạch Sẽ: Hạn chế chân tiếp xúc với bụi bẩn và giữ chúng luôn khô ráo. Sau khi rửa chân, sử dụng khăn để lau khô chân, ngăn chặn sự phát triển của nấm trong môi trường ẩm ướt.
- Sử Dụng Vật Dụng Cá Nhân Riêng Biệt: Để ngăn chặn lây nhiễm, nên sử dụng riêng các vật dụng như khăn lau chân và khăn tắm, tránh chung đồ cá nhân với người khác.
- Lưu Ý Khi Đi Giày: Chọn giày vừa vặn và thoáng khí, tránh giày làm từ nhựa. Sử dụng tất có khả năng thấm hút để giữ da bàn chân luôn khô ráo và thoải mái. Thay đổi tất thường xuyên để duy trì vệ sinh.
- Mang Dép ở Nơi Công Cộng: Để tránh tiếp xúc chân trực tiếp với môi trường có thể chứa nấm, nên luôn mang dép khi tiếp xúc ở nơi công cộng.
- Sử Dụng Thuốc Kháng Nấm Dạng Bột: Đối với những người thường xuyên phải mang giày, việc sử dụng thuốc kháng nấm dạng bột có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của nấm.
NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
1. Nấm da chân có tự khỏi không?
Nấm da chân nhẹ có thể tự khỏi, nhưng cần thời gian dài. Nên điều trị để tránh biến chứng.
2. Nấm da chân có chữa khỏi hoàn toàn không?
Nấm da chân có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được điều trị đúng cách và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
3. Nên ăn gì khi bị nấm da chân?
- Thực phẩm giàu vitamin A, C, E
- Thực phẩm giàu kẽm, selen
- Sữa chua
KẾT LUẬN
Nấm da (hắc lào) là tình trạng được gây ra bởi các loại nấm khác nhau, được đặt tên theo các bộ phận mà bệnh nấm xuất hiện, chẳng hạn như nấm da toàn thân, nấm da đầu, nấm da chân,… Nhiễm nấm da chân, mặc dù không gây ra nguy hiểm lớn, nhưng lại có khả năng tái phát cao và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Vì vậy, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, người bệnh nên đến thăm các cơ sở y tế chuyên khoa để có chẩn đoán chính xác và được áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp.
